Przez stulecia klasztor był bardzo ważnym ośrodkiem życia religijnego i kulturalnego. Kierujący się dewizą ora et labora (módl się i pracuj) jędrzejowscy mnisi nie próżnowali, będąc motorem rozwoju kulturalnego i gospodarczego całej okolicy. Posiadali oni młyny, tartak, hutę szkła oraz zakład budowy organów, a także uprawiali ziemię i prowadzili elementarne szkoły dla okolicznej ludności. Dzięki ich aktywności na polu kultury i gospodarki, w 1271 r. osada otrzymała od księcia Bolesława Wstydliwego prawa miejskie.